Cześć
Jak pamiętacie, konferencja "Development Trends in Space Propulsions Systems" organizowana jest co dwa lata. Cztery lata temu, jeszcze przed powstaniem PTR, byliśmyśmy na tej konferencji jedynie miłym przerywnikiem. Dwa lata temu nie mogliśmy niestety uczestniczyć, natomiast w tym roku wystąpiłem w roli prelegenta. Sądząc z reakcji i zainteresowania uczestników nasze badania nad hybrydami zdobyły uznanie. Przez te cztery lata w polskim rakietnictwie zmieniło się wiele. Wrzucając do wspólnego worka wszelkie inicjatywy, można powiedzieć, że rozwinęły się nie tylko napędy na stałe materiały pędne, ale rozwijają się także hybrydy, napędy oparte o detonację gazów oraz napędy rakietowe elektryczne. Przez te cztery lata powstały nie tylko kontakty merytoryczne ale i koleżeńskie między wieloma osobami zajmującymi się napędami rakietowymi.
Odnośnie przebiegu konferencji, odbyła się ona w kameralnej salce, brakowało trochę nagłośnienia ale za to catering się spisał. Atmosferea była świetna.
Jako pierwszy prelegent oraz Chairmen wystąpił Profesor Oskar Haidn z uniwersysteu w Monachium, który jest specjalistą m.in. od konstrukcji silników na ciekłe materiały pędne. Nawiązaliśmy kontakt z Profesorem i wiemy, że grupa studentów z Monachium otrzymała duże pieniądze na budowę własnej rakiety z silnikiem hybrydowym na LOX i HTPB. Studenci z Monachuim bywają ze swoimi konstrukcjami na zlotach modelarskich (spotkaliśmy ich na pokazach koło Lipska kilka lat temu) i ich nowa rakieta jest już gotowa do startu. Być może zobaczymy tą ekipę na wiosennym LRE w Drawsku Pomorskim.
Poniżej zamieszczam skrótowy opis kolejnych wystąpień:
Vitaly Yemets z Uniwersytetu w Dniepropietrowsku na Ukrainie przedstawił koncepcję (według mnie rozważaną już przez Kibalczyca) samo pożerającej się rakiety, która stapia rurę zbiornika z tworzywa sztucznego i zasila tym ciekłym już paliwem silnik główny.
Bart Buyens z organizacji DARE działającej przy Uniwersytecie Delf (Holandia) przedstawił badania na silnikiem rakietowym zasilanym ciekłym N2O i ciekłym C2H6 (etan).
Paweł Maksimowski z Wydziału chemicznego Politechniki Warszawskiej przedstawił metodę formowania ziarna typu balistyt za pomocą spajania granulatu poprzez nasycenie specjalnym klejem zawierającym materiał wybuchowy CL-20.
Grzegorz Rarata z ILot przedstawił metody uzyskiwania oraz parametry zatężonego do 98% HTP (nadtlenek wodoru) wytwarzanego w Instytucie.
Paweł Surmacz z ILot przedstawił badania nad hybrydą zasilaną HTP z ziarnem z HTPB.
Lucio Torre z włoskiej firmy Alta S.p.A. przedstawił założenia miedzynarodowego projektu PULCHER w ramach 7 programu ramowego Unii Europejskiej w skład którego wchodzi oprócz Alta także Thales Alenia Space, ILot, JAXA (Japońska Agencja Kosmiczna) i wielu innych. Wielkie konsorcjum zbuduje silnik pulsacyjny (według mnie podobny do niemieckiego napędu V1) zasilany HTP. Celem jest wyeliminowanie hydrazyny z napędów satelitarnych.
Pavel Krivosheyev z Heat and Mass Transfer Institute z Białorusi przedstawił badania nad pulsacyjnym silnikiem detonacyjnym. Przeznaczenie badanego silnika nie zostało na razie określone.
Adam Okniński z ILot przedstawił prace nad rakietą napedzaną silnikiem RDE z komorą spalania, w której następuje rotacyjne spalanie detonacyjne. Rakieta ma być demonstratorem technologii, w obecnej formie waży 9,5 kg, poleci gdy silnik badany obecnie w instytucie osiągnie wystarczający ciąg.
Łukasz Mężyk z Politechniki Warszawskiej przedstawił badania nad silnikiem elektrycznym do pozycjonowania satelitów o ciągu maksymalnym 1N. Czynnikiem roboczym jest amoniak ogrzewany elektrycznie prądem pobieranym z superkondensatorów.
Łukasz Boruc z Politechniki Warszawskiej przedstawił Elektryczną Termografię Pojemnościową, która pozwala na zobrazowanie w czasie rzeczywistym zarówno struktury płomienia jak i stanu cieczy w zbiornikach. Przetwarzane są informacje o zmianach pojemności pomiędzy elektrodami, którymi obkłada się badaną komorę spalania lub zbiornik z cieczą.
Andrzej Kotarski z PTA i Tripoli Rocket Association przedstawił rozważania projektowe na temat podejścia do optymalizacji rakiet nośnych na podstawie hipotetycznej rakiety trzystopniowej.
Błażej Marciniak z Politechniki Warszawskiej przedstawił dotychczasowe osiągnięcia SKA (rakieta Amelia oraz Amelia2), aktualne prace nad budową rakiety do wynoszenia konkursowych Can Sat'ów i badań naukowych na wysokościach do 10 km, oraz cel jaki stawia sobie SKA, czyli zbudowanie największej rakiety naddźwiękowej w Polsce zdolnej do osiągnięcia 100 km wysokości.
Dosyć nieoczekiwanie na koniec konferencji nowy soft do symulacji paliw rakietowych (podobny do znanego nam Propep'a) oparty na open source'owym enginie CANTERA pokazał pasjonat Kamil Niklasiński. Świat naukowy używa w tym celu NASA'owskiego CEA (ang. Computer Equilibrum Analysis), jednak nowy soft Kamila nie tylko daje bardzo spójne wyniki z CEA, lecz oferuje bardziej elastyczny interface dla użycia obliczeń do dalszych zadań. Tym samym nasze środowisko reprezentowane było przez 4 osoby, bowiem Kamil jest od niedawna członkiem PTR.
Nasz prezes Adam także nie próżnował, spiesząc często z pomocą jako tłumacz w "dramatycznych sytuacjach"
. Szkoda że nie powastała oddzielna prezentacja o K1-X, ponieważ większość wystąpień dotyczyła napędów rakietowych lub rakiet we wczesnych stadiach rozwoju nie zdolnych aktualnie do lotu. O hybrydowym locie K1-X wspomniałem pod koniec mojego wystąpienia, które dotyczyło eksperymentów z naszą hybrydą SF1. Jeśli chcecie zapoznać się z tym materiałem, możecie ściągnąć prezentację pod tym adresem:
http://rakiety.pomorze.pl/teorie/HybSF1Experiments.pptx
Generalnie wiele się działo, kto nie był niech żałuje!
pzdr